Nhút Thanh Chương, tương Nam Đàn, bánh đa Đô Lương, cam xã Đoài... là những món ngon trứ danh gây thương nhớ của đặc sản Nghệ An.

1. Nhút Thanh Chương

Nhút là thức ăn bình dân, truyền thống của mọi gia đình. Nguyên liệu làm nhút bao gồm mít xanh và muối trắng không i-ốt. Nhút chấm với nước mắm hoặc làm nộm, xào. Món này được ăn kèm với một loại rau thơm không thể thiếu - đó là rau lá kinh giới. Nhút chua nấu canh cá có vị chua bùi và rất thơm. Thanh Chương còn một loại nhút khác, đó là lấy xơ mít mật (mít bở) chín, đồ nhuyễn với muối, gói vào mo cau tươi ủ ít ngày, thái nhát mỏng ăn có vị ngọt và hương mít chín. Có thể chế biến thành các món như loại nhút làm từ mít xanh.

2. Tương Nam Đàn

Tương Nam Đàn là một loại nước chấm hoặc kho cá, dùng chấm rau muống hoặc rau lang gừng, kho cá sông, cá đồng với nồi đất Kẻ Trù. Nguyên liệu để làm tương là nếp, ngô, đậu tương (đậu nành). Ngô và đậu rang, xay, ngâm rồi phơi (ngô không ngâm, ủ với lá nhãn làm mốc), đặc biệt đậu chỉ xay hoặc giã vỡ đôi, vỡ ba, không vỡ vụn như tương bần miền Bắc, khi lấy ra bát sẽ thấy mẻ đậu như từng con thuyền bé xíu nổi trên mặt bát nước vàng ươm, ăn có vị mặn, ngọt, nếu chấm có dính mẻ đậu thì có vị bùi. Chắc chắn bạn sẽ thích mê món đặc sản Nghệ An này cho mà xem!

3. Cháo lươn Vinh

Cháo lươn Vinh loãng, không đặc như cháo vịt Vân Đình, cháo dê Ninh Bình… Lươn xé dọc sợi, được xào nấu kĩ lưỡng, thêm một chút mặn, thêm một chút cay; mùi đặc trưng nhất của cháo lươn Vinh được làm nên từ rau răm. Cháo lươn hiện diện hầu khắp thành phố. Ngày nay có cả súp lươn cũng đặc sắc không kém. Cháo lươn, súp lươn ăn với bánh mì, bánh mướt… đều trọn vị. Khi trời bắt đầu nóng, khách ăn cháo hoặc súp lươn nhớ gọi thêm một cốc trà (hoặc chè xanh) đá nhé!

4. Cá mát sông Giăng

Cá mát không phải là giống cá lớn, chỉ dài bằng hai hoặc ba ngón tay người lớn, con “bự” cũng chỉ chừng 0,5 đến 0,8 kg. Hàng năm, mùa cá mát rơi vào tháng 8 âm lịch. Thịt cá mát rất lành, bổ, thơm ngon, hơi có vị đắng vì khi chế biến không bỏ ruột (ruột cá rất sạch vì chủ yếu ăn thức ăn thực vật), mỡ béo ít xương và ngon nhất là phần đầu (không như các loại cá khác, đầu cá mát rất mềm, giòn). Cá mát có thể kho, rán, nướng… Dù chế biến theo kiểu nào thì thịt cũng rất bùi, rất thơm.

5. Bánh đa Đô Lương

Bánh đa được chế biến từ bột gạo, tiêu, tỏi và các gia vị khác. Nguyên liệu tuy đơn giản, dễ tìm nhưng để làm ra một chiếc bánh ngon thì rất kì công. Bánh đa là thứ bánh bình dân, ăn kèm với các món khác hoặc ăn riêng cũng được. Món “bún giá cá ruốc” sẽ đặc sắc hơn khi đi kèm một miếng bánh đa, bỏ lên ít bún, thêm ít giá sống và cùng một mẩu cá hấp nhỏ, rồi chấm vào bát ruốc (mắm tôm) đã dầm ớt vắt chanh. Vị cay nồng hòa cùng vị ngọt bùi thêm một ít vị chua, khi ăn mồ hôi túa ra, thật "đã"!

6. Bánh mướt Diễn Châu

Diễn Châu có nhiều làng làm bánh mướt nổi tiếng, món bánh này ở đây nổi tiếng như bánh cuốn Thanh Trì (Hà Nội). Làng Quy Chính ở gần chợ Sa Nam (thị trấn Nam Đàn) nên bánh làm ra thường xuyên được bán ở chợ Sa Nam.

7. Chịn xồm - món thịt chua của người Thái

Món này làm từ thịt trâu, thịt lợn, thịt bò, đôi khi là thú rừng, chỉ lấy thịt nạc. Chịn xồm được thái miếng, kẹp rau thơm rừng chấm với muối ớt (hoặc nước mắm ớt), ăn sẽ cảm nhận được vị chua, béo và bùi, rất tinh khiết, thanh nhã.

8. Cháo canh

Giống như bánh canh ở Huế, Quảng Bình nhưng người dân xứ Nghệ thường gọi tên món này là cháo canh. Người đầu bếp sẽ phải nhào nặn bột mì (đã được trộn nước) cho đến khi bột thật nhuyễn, cán mỏng và cắt thành những sợi nhỏ, đều tắp. Đợi đến khi nồi nước xương đã được hầm nhừ, thả sợi mì trắng xóa vào, thêm tôm, thịt băm đã xào với hành khô phi thơm phức là bạn đã có một bát cháo canh cực kì hấp dẫn rồi. Đừng bỏ qua món ăn này ở tiệm cháo canh Đinh Công Tráng; cháo canh cổng thành (Cửa Nam). Món ăn này là một trong những đặc sản Nghệ An bạn không nên bỏ lỡ.

9. Măng đắng

Măng đắng có thể chế biến theo nhiều cách: xào mẻ, hầm (hoặc nấu canh) xương, luộc và nhất là với những người sành món này thì thường phải nướng; măng nướng thơm bùi chấm muối – thứ muối tinh được nghiền kỹ với trái ớt hái từ trong các cánh rừng. Món này mới ăn lần đầu sẽ có cảm giác đắng không chịu được, nhưng càng nhai kĩ, vị đắng sẽ mất dần, thay vào đó, nếu nhai nhẩn nha sẽ cảm nhận  vị ngọt thoang thoảng, cay nhè nhẹ, vô cùng lạ miệng. Măng đắng hầu như có quanh năm, nhưng nhiều nhất là mùa mưa.

Đến du lịch tại đây hãy thưởng thức trọn vẹn 9 món ăn đặc sản Nghệ An dân dã này, nhưng lại là “hương vị khó tìm” ở đâu đó.