Phong tục tháng cô hồn tại các nước Đông Nam Á

Tác giả: Thiên Di (tổng hợp)

Tháng Bảy âm lịch cũng là dịp quan trọng ở các nước cùng khu vực, với những phong tục tháng cô hồn trịnh trọng tương tự ở Việt Nam

Phong tục tháng cô hồn (ghost festival) ở Trung Quốc

Vào cuối tháng cô hồn hoặc tối ngày Rằm tháng Bảy, người Trung Quốc sẽ thả những chiếc đèn lồng bằng giấy trên hồ, sông hoặc đặt chúng bên ngoài nhà để thắp sáng con đường trở về thế giới bên kia. Khi đèn cháy hết, nó tượng trưng rằng các linh hồn đã tìm thấy đường về của họ.

Đi xem kịch ngoài trời cũng là phong tục tháng cô hồn ở Trung Quốc. Vào ngày này, những vở kịch ca ngợi thần linh và được cho là để mang lại niềm vui cho hồn ma. Ảnh: VIORENCIA.

Tương truyề, vào tháng này thì cánh cổng địa ngục được mở ra và các hồn ma được tự do đi lang thang trên trái đất, nơi họ tìm kiếm thức ăn và giải trí. Những hồn ma này được cho là tổ tiên của những người chưa kịp bày tỏ lòng thành kính với họ sau khi họ mất, hoặc những người không được đưa tiễn tử tế. Ảnh: VIORENCIA.

Lễ Obon là 'tháng cô hồn' ở Nhật

Obon (hay Bon) là sự kiện của những người Nhật theo Phật giáo diễn ra trong ngày 13 - 15/7 âm lịch hàng năm. Người Nhật cho rằng đây là dịp linh hồn tổ tiên trở lại trần thế để thăm người thân. Trong ngày này, đèn lồng Chochin (đèn lồng giấy) được treo khắp nơi để dẫn đường cho các linh hồn.

Trong ngày lễ đầu tiên, người Nhật sẽ tảo mộ, dọn dẹp và cúng trái cây, bánh và lồng đèn. Ngày thứ 2, họ bày biện bàn bàn thờ ở nhà, bày các vật tưởng nhớ tổ tiên và cúng thức ăn chay. Những con vật làm từ dưa chuột hay cà tím được đặt lên bàn thờ, tượng trưng cho phương tiện đón rước các linh hồn.

Người phụ nữ Nhật Bản mặc yakata trong lễ hội Obon ở vùng Kyushu, Fukuoka, Nhật Bản. Ảnh: AFP/Asia Times.

Ngày lễ cuối cùng, người Nhật mặc bộ kimono mùa hè (yukata) và cùng nhau tham gia điệu múa Obon (bon odori) theo vòng tròn.

Phong tục tháng cô hồn này ở Nhật cũng có màn bắn pháo hoa lễ dâng lửa Obon. Theo đó, lửa được đốt lên tại 5 ngọn núi xung quanh Kyoto trong khoảng một giờ, nhằm mục đích tiễn lnh hồn của tổ tiên về lại thế giới bên kia.

Lễ rửa liềm ở Hàn Quốc

Ngày Rằm tháng 7 hàng năm ở Hàn Quốc là lễ Bách Trung (Baekjung, hay Bách Chủng - Baekjong), tức 100 chủng loại hạt ngũ cốc, tức mùa thu hoạch của nhiều loại hạt. Ngoài ra, ngày này còn là ngày lễ Hội Vu Lan Bồn hay ngày lễ Cha Mẹ, là dịp để bày tỏ lòng thành với cha mẹ, tổ tiên.

Bởi thế, lễ Bách Chủng là ngày chiếc liềm được 'nghỉ ngơi' sau một mùa vụ và để người nông dân thực hiện một số nghi thức cho vụ mùa tiếp theo. — Bởi thế, lễ Bách Chủng là ngày chiếc liềm được "nghỉ ngơi" sau một mùa vụ và để người nông dân thực hiện một số nghi thức cho vụ mùa tiếp theo.

Lúc này, người nông dân sẽ tổ chức diễu hành với trang phục Hanbok, tay cầm gậy, mang mặt nạ (hoặc không) để xua đuổi tà ma, cô hồn khỏi một vụ mùa mới bội thu, yên bình.

Lễ cô hồn ở Singapore

Tương tự Việt Nam, người dân ở đảo quốc cũng thắp hương cúng tổ tiên, đốt vàng mã cho vong linh. Ngoài ra, họ cũng thường đến dự những buổi biểu diễn kịch ngoài trời, nơi hàng ghế đầu luôn được để trống cho các hồn ma.

Một mâm cúng cô hồn ở Singapore. Ảnh: Jasmine Teo.

Phong tục tháng cô hồn ở Malaysia

Malaysia cũng có những phong tục tháng cô hồn gần giống với người Trung Quốc như thả đèn, đốt vàng mã... Ngoài ra, các tín đồ đạo Phật cũng đến những ngôi đền ở Malaysia để cầu nguyện cho các vong linh, đốt hình nộm của thần bảo hộ các linh hồn cuối tháng lễ.

Lễ hội ma xó Thái Lan

Lễ Phi Ta Khon được tổ chức trong 3 ngày của tháng 6 hàng năm tại huyện Dan Sai ở tỉnh Loei, vốn để chào mừng sự trở lại của Phật - Hoàng tử Vessandorn khi ông trở về sau một chuyến đi dài. Truyền thuyết cho rằng do người dân ăn mừng lễ hội này quá lớn, khiến các hồn ma thức giấc và đến nhân thế đông hơn.

Những trang phục truyền thống đáng sợ và sặc sỡ vào tháng cô hồn ở Thái Lan.

Biểu diễn các động tác chiến đấu với hồn ma, mang mặt nạ ma quỷ và tang phục sặc sỡ... là những hoạt động thường thấy ở lễ hội. Lễ hội Phi Ta Khon là một trong những sự kiện thu hút du khách đến Thái Lan.

Lễ rước ma ở Đài Loan

Tại Đài Loan, ngày rằm tháng Bảy cũng là ngày cúng kiếng chính với ba phần khác nhau: mời các vong hồn, cúng tế cho họ ăn vào ngày Rằm và tiễn họ vào ngày 29/7. Ngoài ra họ còn thực hiện lễ hội rước ma, thả đèn hoa đăng với quy mô lớn.

Ngoài các mâm cúng đủ trái cây, thịt cá trước nhà, một số gia đình còn mời các vị sư về nhà làm lễ cầu siêu cho vong linh tổ tiên hay các vong hồn vất vưởng và các linh hồn không nơi nương tựa khác.